Arsa yatırımı, iyi bir araştırmayla doğru yeri bulmayı gerektiren, bekleme ve satma sürecinin ardından ise uzun vadede kazandıran bir yatırım türü. Konut fiyatlarının arttığı bu dönemde aylık kira bedellerine dahi hâlâ arsa sahibi olunabildiğini söyleyen arsaVev Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Öztürk, “Konuta erişmekte zorlanan kişiler, arsa yatırımı yapmalı” diyor. Öztürk ile arsa yatırımı yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini konuştuk.
Arsa yatırımı yapmanın avantajları nedir?
Arsa yatırımının en önemli avantajı, konut, ofis ve diğer gayrimenkul ürünlerine kıyasla arsanın esnek bir gayrimenkul olmasıdır. Örneğin konut, konut olarak devam etmek zorundadır. Konutu yurt yapamazsınız, konutu otel yapamazsınız. Ancak arsa yatırımını yaparsanız; isterseniz bunu arsa olarak satabilir, isterseniz konut yapabilirsiniz. İsterseniz imar cinsini değiştirerek bir bungalov da koyabilirsiniz yani hayal ettiğiniz ya da en verimli olduğuna inandığınız şey haline getirebilirsiniz.
Aynı zamanda bir konut projesi yapıldığında bölgesel planlama bitmiş olduğu için hiçbir ekstra değer artışı olmaz. Ancak konjonktürün değişmesi gerekir. Örneğin deprem olur, bölge depreme dayanıklıdır, bölgeye bir talep olur ve fiyatları artar. Ama arsada bölgeye yapılacak yeni planlamalar arsanın kaderini değiştirir. Arsanın yakınından geçecek bir devlet yatırımı, arsanın değerini bir anda çok farklı bir noktaya taşır. O yüzden de arsa yatırımının en önemli avantajı süreçlerden sürekli pozitif olarak etkilenmesi oldu.
Kimler arsa yatırımı yapabilir?
Herkes arsa yatırımı yapabilir ve yapmalıdır. Ülkemizde aylık konut kiraları çok yükseldi, istanbul’da apartman dairelerinin 100 bin TL’ye dayandığı bir dönemi yaşıyoruz, açıkçası aylık kira bedellerine dahi hala arsa sahibi olunabiliyor. Ancak ‘kimler arsa sahibi olmalı?’ diye soruluyorsa eğer; konuta erişmekte zorlanan kişilerin mutlaka arsa yatırımı yapıp bu hayallerini devam ettirmesi gerektiğini düşünüyorum.
Çünkü toplumumuzun büyik bir kısmı konut edinme hayalini finansman kaynaklarının yetersizliği ve konut fiyatlarının artışından dolayı tamamen kaybetmiş durumda. Oysaki konut imarlı arsa alarak evi yapacak parası olmasa dahi öncelikle arsasını alarak konut hayalini ileriye taşıyabilir.
Bir diğer kesim de özellikle beyaz yakalı olarak tabir ettiğimiz maaşlı çalışanlar. Bugün iyi ücretlerle çalışırken emeklilik dönemlerinde bu gelirleri elde edemeyebilecekler ve bu da alışkın oldukları standardı düşürecek. Bugünden geleceklerini güvence altına almak için yapacakları bir arsa yatırımı en azından ileride bugünkü yaşam standartlarını korumalarına yardımcı olacaktır.
Her bütçeyle arsa yatırımı yapılabilir mi?
arsaVev zaten bunu sağlıyor. 125 bin TL’den başlıyan 12 milyon TL ye kadar ulaşan çok geniş bir yelpazede arsa projelerimiz var.
DEPREM TALEBİ ARTTIRDI
Arsa almak uzun vadeli bir yatırım. Bu yatırım ne kadar sürede bir kazanç getiriyor?
Şu anda arsa anında kazandırıyor. Bugün 500 bin TL’ye alıyorsunuz bir sonraki ay 550 bin TL bir sonraki ay 600 bin TL oluyor, anında kazanç sağlıyor. Arsanın özellikle 2020 yılından beri durakladığı hiçbir ay olmadı. Hep artıyor ve artmaya devam edecek. Bunun en büyük sebebi ise konut kıtlığıdır. Konutun en önemli malzemesi arsadır. Bu kadar konut ihtiyacı varken, arsa fiyatlarının duraklama ve düşme imkanı matematiksel olarak yoktur. Aynı zamanda pandemi ve deprem, kısa kat ve doğada yaşamı tetikledi; imarlı arazi ve konut stoğunun depreme dayanıklı, doğa içindeki yaşam alanlarında çok az olmasından dolayı bu bölgeler ekstra arttı.
HAYAL KIRIKLIĞI YAŞANABİLİR
Arsa yatırımı yaparken neler dikkat etmek gerekiyor?
Öncelikle araziler tarla ve arsa olmak üzere 2’ye ayrılır. Tarla niteliğindeki arazilerde sadece tarım faaliyeti yürütülecekse alınmalıdır. Eğer ileriye dönük yatırım için tarla yatırımı yapılacaksa çok çok dikkat etmek gerekir. Çünkü tarlanın her bir metrekaresi için ödeme yapıp alırsınız ama burası imara döndüğünde yüzde 50’lere varan alanı kaybedersiniz. Eğer bölge plansızsa, bölgesel planlama ve 18 uygulaması yapıldığında sizin araziniz yola, trafoya, yeşil alana, okul alanı arazisine denk gelebilir ve terk koşulu doğar. O nedenle öncelikle imarlı arsa yatırımı yapmak çok daha risklerden arındırılmıştır; tarla alınacaksa ise bölgenin planlamasına bakılması gerekiyor. Son dönemde tiny house arsaları adı altında yapılan satışlar da büyük bir yanlıştır. Bir kişinin bir parsele bir tane tiny house koyması belki olabilir ancak 10 bin metrekare bir arsaya 50-60 tane tiny house koyulması mümkün değildir. Bu şekilde bir arsa yatırımı yaptığını zannederler maalesef yarın büyük hayal kırıklıkları ve mağduriyetler yaşayabilir.
Bir diğer husus ise alt yapıya dikkat edilmesi. Bir arazi alt yapıdan ne kadar uzaksa o kadar değersizleşir ne kadar yakınsa da o kadar değerlenir.
Arsa yatırımında dikkat edilmesi gereken hususlarda hukuki taraflar da var. Arsa yatırımı yaparken tapu üzerinde devletin koyduğu bir şerh veya geçmiş mal sahibinden bir haciz durumu olup olmadığının kontrol edilmesi gerekir.
İmarlı bir arsa alınması ve imar cinsine dikkat edilmesi gerekiyor. Turizm mi, konut mu, eko turizm mi, sanayi mi? hangi imar tipine ait olduğu bilinmeli ve belediyeden imar durum belgesi alınmalı.
Bir de son yıllarda çok karşımıza çıkan bir suiistimal konusu, bir arsanın gösterilip başka bir arsanın satılması. Bu çok teknik bir iş. Araziler de uçsuz bucaksız alanlar. “Senin arazin burası” diyorlar, tapuda bir ada parsel yazıyor ama o gösterilen yerin orası olup olmadığı bilinemiyor. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nde parsel sorgudan gösterilen lokasyonla ada parselinin tutup tutmadığının mutlaka kontrol edilmesi gerekiyor.
TAPULU ARSA ALINMALI
Yatırımcılar arsalarına ev yaptırmak istediklerinde inşaat yapacak bir partner bulabilecekler mi? Çünkü arsaların bulunduğu kırsal alanlarda inşaat yaptırmak çok kolay değil. İnşaat ruhsatı teknik bir iş. Tüm bu süreçleri üstlenecek ve layığıyla yapacak bir partner bulunması dikkat edilmesi gerekenler arasında.
Bir de sözleşmeli değil tapulu arsa satın alınması gerekiyor. Birçok firma ve şahıs şu anda “ileride imar çıkacak ileride tapunu vereceğiz” adı altında arsa satışı yapıyor. Arsa yatırımında tek resmi belge tapudur. Mutlaka tapusu hemen teslim edilecek arsa projelerinden satın alım yapılmalı.
Firmanızın verdiği hizmetleri anlatır mısınız?
Ekmas Yatırım A.S.’nin geliştirdiği arsalarda, arsa ve ev projelerinin ürünleştirilmesi, reklam, pazarlama, satış ve satış sonrası gibi tüm süreçler uçtan uca büyük ve profesyonel bir kadro ile arsaVev tarafından yürütülmektedir. Bu kapsamda tamamı Ekmas Yatırım A.S.’nin kendi mal varlığı olan Çanakkale’de Assos, Ezine ve Kazdağları olmak üzere 3 noktada izmir Dikili’de, Aydın Kuşadası’nda, Ankara Beypazan’nda ve Balıkesir Avsa Adası’nda olmak üzere toplam 7 lokasyonda arsa projerimizin satışlarına hızla devam etmekteyiz.
